Stralen op FameLab

Stralen op FameLab | Foto Science LinX

Ha, dat was leuk! Afgelopen donderdag 28 maart deed ik mee aan FameLab, de communicatiewedstrijd voor bèta’s waar ik eerder over schreef (o.a. waarom ik meedoe en het schrijfproces). Hier kun je lezen hoe ik die dag beleefd heb. Scroll naar beneden voor een (later gemaakte) opname van mijn praatje!

De laatste voorbereidingen

Nog één keertje oefenen… Ik ken het praatje door en door, maar toch wil ik nog eens oefenen voor publiek. Dus scharrel ik een paar collega’s bij elkaar die wel willen helpen. Bij eerdere oefenrondes ging ik over de tijd, maar dit keer blijf ik keurig binnen de drie minuten. Sterker nog, ik heb 35 seconden over!

Naar mijn idee was de inhoud al perfect, maar nieuwe ogen zien nieuwe dingen en mijn collega’s geven mooie suggesties die het verhaal echt duidelijker maken. Dat betekent wel dat ik de nieuwe tekst vandaag nog uit mijn hoofd moet gaan leren…

Wat zal ik doen? Ik besluit het erop te wagen, en na nog heel wat keertjes oefenen ken ik de nieuwe tekst. Ik moet wel behoorlijk de vaart erin houden en niet te lang over mijn woorden denken: met de aanvullingen erbij zit ik net binnen de drie minuten. Ik merk dat ik in de loop van de dag steeds zenuwachtiger word: zal ik de nieuwe tekst echt goed onthouden?

Deelnemers en jury FameLab | Foto ScienceLinX

Een mooie avond

En dan is het zover. Samen met mijn man Dirk ga ik naar het Universiteitsmuseum. De deelnemers krijgen nog een laatste briefing, terwijl het publiek in een andere zaal binnendruppelt wordt ontvangen. Ik ben pas als één na laatste, dus de zenuwen vallen nu nog wel mee.

Het is een gezellige setting en de andere deelnemers hebben leuke praatjes. Richel valt op met zijn betoog voor ‘Open Science’, een manier van onderzoek doen waarbij elke stap in het proces gepubliceerd wordt, in plaats van dat er achteraf een mooi verhaal van gemaakt wordt. Hij weet de jury te prikkelen met zijn stelling dat Open Science de ‘enige ware’ methode is en al het andere science fiction. Er ontstaat direct een vrij felle discussie.

Andere praatjes zijn minder controversieel, maar net zo interessant. Anouk bijvoorbeeld, betrekt het publiek er leuk bij door ons allemaal op te roepen mee te gaan doen aan haar voedingsonderzoek. En Kateryna begint met een mooie anekdote over hoe ze als zesjarige door haar ouders ’s nachts meegenomen werd naar buiten om naar een komeet te kijken.

Tussendoor is er een pauze, waarbij ik de mensen even opzoek die voor mij gekomen zijn: mijn vader, twee studiegenoten, een collega, een vriendin, en natuurlijk Dirk. Het is fijn om met hen te praten en ik voel me eigenlijk niet eens super zenuwachtig. Na de pauze is er nog één praatje voordat ik op moet. Ondertussen doe ik een schietgebedje en probeer ik me mijn eerste zin te herinneren. Ik was hem even kwijt maar nu heb ik hem weer. Dit gaat lukken.

In de spotlights!

En dan is het eindelijk zover. Vol vertrouwen stap ik naar voren, dit is leuk! Het voelt alsof ik straal, puur genieten. Het is geweldig om voor echt publiek te spreken en hun reacties te zien, om hun mee te nemen in mijn verhaal. En dan is daar het bordje dat ik nog 1 minuut heb, oei, dan moet ik opschieten. Even stokt mijn zin, maar dan pak ik de draad weer op. Ik ga iets sneller praten en dat is maar goed ook, want uiteindelijk ben ik precies op tijd klaar.

Mijn praatje | Foto Science LinX

Vervolgens stelt de jury wat vragen. Eén daarvan is echt totaal uit de lucht gegrepen, over een nieuwe vinding dat men in Alzheimer iets kan met een bepaald lichtgevend iets in de ogen. Je ziet, ik heb geen idee waar ze het over had. Achteraf denk ik dat ze misschien ‘optogenetics’ bedoelde, maar dat heeft niks met de ogen te maken... Anyway, ik antwoord dat dit volledig buiten mijn scope ligt, omdat ik alleen in cellen kijk.
Gelukkig gaan de meeste vragen beter en over het praatje zelf ben ik echt super tevreden, dus dat gevoel overheerst.

En de winnaar is…

En dan is het tijd voor de uitslag. Twee van de tien kandidaten gaan door naar de landelijke finale en ik denk dat ik serieus een kans maak. Maar toen bij de aankondiging genoemd werd dat de winnaars zo goed het publiek konden engagen, wist ik het al. Andere onderwerpen lenen zich daar toch meer voor, los van hoe duidelijk iets wordt uitgelegd. De terechte winnaars zijn Kateryna en Anouk, allebei met super goede praatjes! 

De winnaars: Kateryna Franstseva en Anouk Willems | Foto Science LinX

Filmpje

Tijdens de avond is er niet gefilmd en achteraf is dat jammer! Jullie hadden het vast graag teruggezien en ik eigenlijk ook. Maar om jullie toch een indruk te geven, heb ik het de volgende dag alsnog opgenomen.

Eén van de opnames van mijn FameLab praatje.

(De laatste zin was ik even kwijt, tijdens FameLab zei ik: ‘And that’s why this is a beautiful technique to make invisible proteins visible and to one day help cure Parkinson’s Disease.’) 

Missie geslaagd

Even voor de vergelijking, dit is hoe ik de techniek aan vakgenoten uit zou leggen:
“Om de dimerisatie van LRRK2 in vivo te testen, gebruik ik Fluorescence Correlation Spectroscopy (FCS), gecombineerd met brightness analysis, waarbij ik met de Confocal de fluorescentie meet van LRRK2-GFP over de tijd in één punt in de cel. Uit de fluctuaties, veroorzaakt door diffusie, bereken ik via curve fitting bepaalde parameters, zoals de brightness per particle.”

Dan was het filmpje toch een stuk beter te volgen hè?

Ik vond het enorm leuk om creatief te zijn in hoe je zoiets goed uit kunt leggen, zonder de inhoud al te veel geweld aan te doen. Het was mijn missie om deze ingewikkelde techniek – waar ik zo ongeveer mijn hele PhD aan gewerkt heb om te verbeteren – uit te leggen aan een breed publiek, en dat is zeker geslaagd!

Of de beschreven experimenten inderdaad lukken is een heel ander verhaal, daarover gaat mijn volgende blog. Ben je benieuwd hoe mijn onderzoek écht gaat, met ups en downs? Stay tuned!


Meer lezen over FameLab? Het Science LinX artikel vind je hier.

Ik ben er klaar voor!

Morgen is het zover, dan mag ik knallen bij FameLab!
In drie minuten mijn onderzoek uitleggen is nog niet zo makkelijk, zoals je kon lezen in mijn vorige blog. Maar het is me uiteindelijk gelukt om het verhaaltje in te korten, en met veel oefenen blijf ik nu binnen de drie minuten!

Ben je benieuwd hoe het geworden is? Kom dan kijken, er zijn nog kaartjes!
Wanneer: donderdag 28 maart, 20:00 uur
Waar: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in't Jatstraat 7A, Groningen

Ik heb er zin in!!

Drie minuten is echt heel kort!

Deze week begon het echte werk: het maken van mijn FameLab praatje. Dat was nog niet makkelijk! Ondertussen heb ik een ‘dagboek’ bijgehouden, lees je mee?

Maandag – een eerste versie

Ik heb vanavond een prachtig praatje in elkaar gezet, waarin ik zowel iets vertel over de techniek zelf, als over hoe we dat kunnen gebruiken voor Parkinson onderzoek. Naar mijn idee best wel to the point en zonder al te veel uit te weiden.

Toen ik het verhaaltje uitgetypt had, wilde ik weten hoe lang het was. Dus ging ik het opnemen met mijn telefoon, terwijl ik het rustig voorlas (uit mijn hoofd leren komt later). Naar mijn idee voelde het heel kort, zo van ‘Oh, was dat het einde al?’. Maar toen keek ik op de tijd: meer dan vijf minuten!

Sneller praten lijkt me niet een optie, dus zal ik moeten knippen…

Ik denk dat ik of de link met Parkinson eruit moet gooien, of een deel van de uitleg van de techniek weg moet doen. Dat laatste doe ik liever niet: ik wil heel graag vertellen dat we de ‘brightness per particle’ berekenen door de totale intensiteit van een pixel te delen door het aantal eiwitten dat er in zit. Dat is de essentie van de techniek! Dat wil ik echt niet schrappen. Maar zoals je merkt vraagt dat meer context (en dus spreektijd) dan deze ene zin.

Eens kijken wat er gebeurt als ik de hoofdlijn laat staan, maar hier en daar wat inkort en bondiger formuleer.

Ik neem het nog een keertje op… ha, al een stuk beter! Ik heb nu ruim drie en een halve minuut. Later maar kijken wat er nog meer uit kan.

Woensdag – oefenen bij vrienden

Woensdagavond eten we bij vrienden, een mooie gelegenheid om mijn praatje te oefenen! ’s Middags heb ik het verhaal nog wat gestroomlijnd, maar echt inkorten is niet gelukt, dus houd ik het maar bij deze versie.

Wat is dit leuk om te doen! Tijdens het praatje voel ik mijn enthousiasme, en mijn toehoorders voelen dat ook. Ik betrap mezelf erop dat ik wat meer uitleg toevoeg dan gepland, maar dat is niet zo gek. Ik word er ontzettend blij van om aan mijn vrienden uit te leggen waar mijn onderzoek écht over gaat, in plaats van het algemene ‘ik werk aan Parkinson’. Het maakt hen nieuwsgierig en ze stellen goede vragen, dus dat betekent dat ze het konden volgen!

Ik krijg ook nuttige feedback, onder andere dat het nog niet duidelijk is hoe ik de eiwitten tel. Ik had dat inderdaad weggelaten uit tijdgebrek, maar misschien kan ik er toch een zin aan wijden.

Donderdag – workshopdag

Vanavond is de tweede workshop, dus heb ik vanmiddag de feedback verwerkt. Om het verhaaltje in te korten, wijd ik niet uit over Parkinson maar noem ik het alleen zijdelings. Het is denk ik alsnog te lang, maar misschien kunnen ze me daar tijdens de workshop wel mee helpen!

We zijn met zes deelnemers en presenteren om de beurt onze pitch. De workshop wordt geleid door mensen van communicatieplatform MindMint en speech-club ToastMasters. Ze geven feedback aan iedereen en dit is erg leerzaam, ook om de feedback aan anderen te horen.

En inderdaad, mijn praatje is nog steeds drie en een halve minuut. Ze vinden het gebruik van LEGO erg leuk, en de samenvatting op het eind moet ik er zeker in houden. Ik mag nog minder jargon gebruiken en de link met Parkinson mag duidelijker (dus toch!). Ook een leuke tip: probeer het uit te leggen aan een 10-jarige.

Maar op de vraag wat ik kan schrappen komt geen duidelijk antwoord…

Vrijdag

Vanmorgen werd ik vroeg wakker. Ik moest telkens aan het FameLab praatje denken en brak mijn hoofd over hoe ik het in kan korten, zonder de essentie verloren te laten gaan. Soms leveren dat soort gedachtenspinsels verrassende inzichten op, dit keer niet. Zal het me ooit lukken om binnen de drie minuten te blijven? Het lijkt nu even onmogelijk maar ik geef niet op!

Een goed begin

Wat is een wedstrijd zonder training? Bij FameLab worden alle deelnemers gecoacht en klaargestoomd voor de wedstrijd. Super leuk en super leerzaam! Wat FameLab is en waarom ik meedoe lees je in mijn vorige blog.

Vorige week was de eerste workshop. Samen met vier 'rivalen' kreeg ik een training van communicatiecoach Ellis Vyth van Hakuna Matata. Omdat ik niet heel goed wist wat ik kon verwachten, had ik mee heel goed voorbereid: ik had zo ongeveer een heel praatje uitgeschreven! Dat bleek niet nodig, maar ik had alvast een begin.

Als warming-up kregen we alle vijf de opdracht om in ronden van dertig seconden iets over onszelf te vertellen, eerst over ons onderzoek en daarna wat ons drijft. Heel grappig om het verschil te zien: in de tweede ronde waren we veel enthousiaster en lachten veel meer. Focus op je passie dus.

Na wat theorie over het publiek en over het doel en de opbouw van de praatjes, gingen we aan de slag met een 'key message': de hoofdboodschap in één simpele zin. Geen jargon, maar ook niet te algemeen. Dat bleek nog knap lastig!

De dingen die ik uit zou willen leggen bleken eigenlijk niet in één zin te vatten. In mijn praatje wil ik focussen op het principe achter de techniek die ik gebruik in mijn onderzoek, maar het is natuurlijk ook belangrijk om uit te leggen waar ik die techniek voor gebruik en waarom dat relevant is.

Dat bracht me bij de vraag wat ik überhaupt aan mijn publiek wil overbrengen. Wil ik mensen overtuigen van het belang van mijn onderzoek? Dan is focussen op het technische aspect misschien niet zo handig. Maar eigenlijk wil ik het liefst met mensen dieper de wetenschap in duiken, in plaats van in algemeenheden te blijven hangen. Met 'mijn' techniek kan ik een onzichtbaar proces (namelijk de vorming van eiwit-paartjes in cellen) toch meetbaar en tastbaar maken. Dat is toch wonderlijk, nog los van de relevantie. In mijn volgende blog deel ik hoe ik hier toch een samenhangend praatje van ga maken (als dat lukt?!). 

Tot slot gingen we met de inleiding van het praatje aan de slag. Ik had Lego meegenomen om wat dingen mee uit te beelden en dat bleek een mooi aanknopingspunt om mijn praatje mee te beginnen. We oefenden de eerste minuut en gaven feedback op elkaar. Bij mij ging dat best wel lekker, dus ik heb al een goed begin! Nu de overige 120 seconden nog…

Op weg naar FameLab!

Hoi, ik ben Laura, promovendus (PhD student) biochemie aan de RUG en één van de 13 deelnemers aan FameLab Groningen 2019. In deze blog kun je meelezen en meeleven hoe ik me daarop voorbereid.

Wat is FameLab? 

FameLab is een wedstrijd voor jonge wetenschappers om hun bèta-onderwerp uit te leggen voor algemeen publiek. In 3 minuten en zonder PowerPoint! Op donderdag 28 maart is de regionale voorronde in Groningen, in mei de nationale finale en in juni de internationale finale van 31 landen.

Waarom doe ik mee? 

Tijdens mijn onderzoek heb ik gemerkt dat ik het erg leuk vind om te presenteren en dingen uit te leggen. Maar met mijn onderwerp is dat nog niet zo makkelijk! Ik werk met microscopen en doe ingewikkelde berekeningen, iets waar mensen zich niet makkelijk iets bij voor kunnen stellen. Het lijkt me een super leuke uitdaging om de techniek die ik gebruik aan 'gewone' mensen uit te leggen. Dat ze zoiets hebben van "Ha, nu snap ik het!" En zich, samen met mij, verwonderen over wat de wetenschap allemaal al kan, en hoe belangrijk dat is voor het onderzoek naar een ziekte zoals - in mijn geval - Parkinson. En dat alles in 3 minuten, ha!

Wat doe ik? 

Ik doe onderzoek naar een specifiek eiwit dat hyperactief is in Parkinson patiënten en dat in paartjes voorkomt. Ik werk aan een techniek om die paar-vorming te meten in de microscoop. Dat is nuttig, omdat we dan medicijnen kunnen testen die die paartjes opbreken en daarmee de activiteit weer op normaal niveau kunnen brengen. Ik vind het fascinerend om op zo'n klein niveau met de natuur bezig te zijn. Cellen zitten zo complex in elkaar, daar valt nog heel veel aan te ontdekken!

In de komende posts kun lezen over mijn voorbereidingen voor FameLab, de workshops en natuurlijk de FameLab avond zelf. Zou het avontuur nog verder gaan na 28 maart? We zullen zien!